تأثیر درختچه گز Ledeb. Tamarix ramosissima بر ویژگی‌های فیزیکو شیمیایی و ترسیب کربن خاک‌های بیابانی

در مناطق خشک و نیمه خشک، درختان تأثیر زیادی بر توزیع عناصر غذایی خاک و فرآیندهای زیست­شیمی دارند. شناخت و مدیریت درختچه گز Tamarix ramosissimia Ledeb در مناطق بیابانی کشور با توجه به قابلیت‌های آن و تاثیر بر ویژگی­های خاک، از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درختچه­های گز پر شاخة طبیعی بر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک و ترسیب کربن در منطقه بیابانی فرخ آباد دهلران صورت گرفت. به منظور بررسی ویژگی­های خاک، نمونه­برداری از عمق­های سطحی 5-0 سانتی­متری و تحتانی 20-5 سانتی­متری خاک زیر تاج پوشش و خارج تاج پوشش درختچه­های گز با بهره­گیری از روش نظام­مند (سیتماتیک) تصادفی انجام شد. در پژوهش حاضر، متغیرهای شیمیایی خاک مانند درصد مادة آلی، مقدار ترسیب کربن، pH، EC، N، P، K،CEC ، CaCO3، CaSO4 متغیرهای فیزیکی خاک شامل BD، BP، FC، PWP، SP و بافت اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که ویژگی­های خاک نظیر مقدار ترسیب کربن، ماده آلی، pH، EC، CEC، N و درصد CaSO4 در زیر تاج پوشش درختچه گز با فضای باز و در عمق­های سطحی و تحتانی خاک اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد نشان می­دهد. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که مقدار pH، K و سیلت از مهم‌ترین اجزای تأثیرگذار بر مقدار ترسیب کربن خاک در زیر تاج پوشش درختچه­های گز هستند. به­طور­کلی می‌توان نتیجه گرفت که درختچه گز از سازگاری مطلوبی با شرایط آب و هوایی منطقه برخوردار است. تأثیر مثبت این درختچه بر ویژگی­های خاک با افزایش ماده آلی در سطح خاک می‌باشد که در طولانی مدت موجب بهبود ساختمان خاک می‌شود. همچنین درختچه گز موجب افزایش حاصلخیزی خاک منطقه با افزایش عناصر غذایی ضروری خاک مانند نیتروژن و فسفر شده­است، بنابراین حفظ و احیاء این گیاه با ارزش برای منطقه و استان ایلام بسیار ضروری است.